Γενιές και Γενιές μεγαλώσαμε με ένα Χάσμα αγεφύρωτο να χάσκει χρόνια σαν άβυσσος
ανάμεσά μας….
Άλλοτε βάθαινε… άλλοτε πλάταινε … και άλλοτε γέμιζε από οργή και θυμό ξεχειλίζοντας …
λίγο πριν τα παρασύρει όλα μαζί του….
Με τον όρο "χάσμα γενεών" ορίζουμε, τη μεγάλη απόσταση που χαρακτηρίζει δύο γενιές σε
κάθε εποχή, ως προς τις πεποιθήσεις, ιδέες, αντιλήψεις, τρόπους, σκέψεις και τη στάση
ζωής γενικότερα.
Ένα διαχρονικό πρόβλημα αφού από το βάθος του χρόνου έως σήμερα θα τις δούμε να
επιδίδονται σε μια "πολεμική", η μία εναντίον της άλλης.
Προσπαθώντας να θυμηθείς τα δικά σου νεανικά χρόνια ανακαλύπτεις πως λίγα πράγματα
θυμάσαι… και κυρίως αυτά που σε σημάδεψαν… ευχάριστα ή δυσάρεστα…
Πως λοιπόν να γράψεις για τους νέους ; Ακόμη δυσκολότερα… πως να τους πλησιάσεις;
Εσύ τους ζητάς να περιμένουν να «έρθει η ώρα» για όλα αυτά που ανυπομονούν να κάνουν
και αυτά σε αυτή την «ώρα» βλέπουν ήδη τον εαυτό τους με γκρίζους κροτάφους να
προσπαθούν να συμπιέζουν άτσαλα τον χρόνο… όπως οι γονείς τους… που αναπολούν με
νοσταλγία αυτή την τρελή κοψιά της νιότης που πέταξε ανεπιστρεπτί…
Είναι λογικό όταν ο γονιός, έχοντας διανύσει τη δική του τεθλασμένη, να έχει κάθε λόγο να
οραματίζεται για το παιδί του ευθεία πορεία.
Πορεία με στόχο, όπως είπε ο Σκωτσέζος συγγραφέας Αντριου Ο' Χέιγκαν, δηλαδή την
απόκτηση τέτοιων εφοδίων που θα τους φέρουν χρήμα και πλούτο. Ισως γιατί, μέσα από
τις δικαιολογημένες αγωνίες τους, ξεχνούν ότι αυτή η μύηση καταλήγει σε ανθρώπους
λιγότερο ανθρώπινους.
Και είναι αληθινό αυτό που λέει ο Χέιγκαν. Αν και οι εξαιρέσεις είναι πολλές, δύσκολα
αναλαμβάνουμε το κόστος να μυήσουμε τους νέους στο πεδίο της ουσιαστικής γνώσης.
Στη λογοτεχνία, την αισθητική, την ηθική ή την πολιτική (εδώ, αντίθετα, τους μαθαίνουμε
να την απαξιώνουν, καθώς δύσκολα διαχωρίζουμε τον πολιτικό από την πολιτική) τον
πολιτικό που ξεχνά ότι οφείλει να ξεπεράσει τα όριά τους και να δώσει ελπίδες στους νέους
που βλέπουν τούτες τις μέρες τα όνειρά τους να σκάνε στην ατμόσφαιρα σαν βεγγαλικά τη
μέρα της γιορτής.
Δεν τους διδάσκουμε την αυθεντικότητα της πράξης γενικότερα.

Ασφυκτικά εγκλωβισμένοι στο ναρκισσιστικό εγώ μας, θυμίζουμε ξώφαλτσα τον Μεγάλο
Γκάτσμπι του Φιτζέραλντ και εμφυσούμε στον νέο την ιδέα για τη δόξα, το χρήμα και τον
έρωτα.
Έχουμε συνηθίσει, παρά τη δυσκολία του καιρού, να βλέπουμε παντού νεολαίους
αραχτούς. Τα ομοιώματά μας, δηλαδή. Και όμως, υπάρχουν νέοι που δεν περνούν τις μέρες
τους στους καφενέδες και δεν περιμένουν από κανένα να τους αλείψει βούτυρο στο ψωμί
τους. Παλεύουν για τα πιστεύω τους, μας γυρίζουν την πλάτη, κάποιες φορές μας
συγχωρούν για τα λάθη μας -δείγμα μεγαλοψυχίας και άγνοιας- αλλά όλο και πιο συχνά
συζητούν για την επερχόμενη επανάσταση της μεσαίας τάξης, στην οποία οι περισσότεροι
ανήκουν.
Και είναι εδώ ακριβώς που απαιτείται η εγρήγορση του γονιού, του πολιτικού και του
πνευματικού ανθρώπου. Η επανάσταση είναι ωραία στα λόγια, αλλά στην πράξη έχει
θύματα. Και τα θύματα είναι συνήθως οι νέοι, όχι οι μεγάλοι.

Όταν το φαινόμενο εκδηλώνεται βλέπουμε από τη μια πλευρά, τους νέους (κάθε εποχής ή
κοινωνικής προέλευσης) να κατηγορούν τους μεγαλύτερους, μεταξύ άλλων, για υποκρισία,
τυπικότητα, "πλαστική" ευγένεια, υπερβολική ενασχόληση με το χρήμα και τα υλικά αγαθά.
Από την άλλη πλευρά, οι μεγαλύτεροι καταλογίζουν στους πιο μικρούς, αδιαφορία,
ανευθυνότητα, έλλειψη σεβασμού. Κάθε νέος μοιάζει στα μάτια τους ανεύθυνος,
επιπόλαιος, άκριτα υποταγμένος στη μόδα και κακός χρήστης της γλώσσας. Η απειρία και η
επαναστατική τους διάθεση, συχνά εκλαμβάνονται ως ασυδοσία, "έκλυση" ηθών ή άκρατος
μηδενισμός.

Σήμερα με την Οικονομική κρίση να μαστίζει την νεολαία και να ρίχνει το βάρος αυτής της
ευθύνης στις προηγούμενες γενιές, αυτό το χάσμα μοιάζει να βαθαίνει αντί να μειώνεται…
Όμως δεν πρέπει να αφήνουμε στον όρο "χάσμα γενεών", να διατηρεί την ψευδαίσθηση
πως η μια γενιά είναι διαφορετική από την άλλη… και οφείλουμε να είμαστε αρκετά
προσεκτικοί ώστε να μη πέφτουμε στην παγίδα να το χρησιμοποιούμε σαν δικαιολογία …
Ο διάλογος, η ειλικρίνεια και η αμοιβαία εμπιστοσύνη , τα έργα και όχι τα λόγια … μπορούν
να κάνουν τις γενιές να επικοινωνούν, τους εφήβους να κοινωνικοποιούνται ομαλότερα, τα
χάσματα να γεφυρώνονται και την σκληρή κριτική των εφήβων να μειώνεται σταδιακά
όταν οι ενήλικες συνειδητοποιούν την διαφορετικότητά τους και τους προσεγγίζουν με
αλήθεια και κατανόηση.
Το επιθυμητό αποτέλεσμα αποτελεί την προσέγγιση και όχι την απόλυτη ταύτιση των
γενεών μεταξύ τους….
Καθεμιά οφείλει να διατηρεί τη δική της ιδιοσυγκρασία. Η απόλυτη έλλειψη κριτικής και
αμφισβήτησης, στην οποία θα είχαμε οδηγηθεί, αν επιδιώκαμε κάτι τέτοιο ούτε λογική θα
ήταν, ούτε φυσιολογική.

Θα ήταν περισσότερο καταστροφική, παρά δημιουργική και θα μας στερούσε έναν από
τους βασικότερους παράγοντες κοινωνικών εξελίξεων.
Γιατί Αυτόματα θα μετέβαλλε την καθημερινότητα μας ένα απέραντο νεκροταφείο!
Τίποτα πια δεν θα κινούνταν. Και μόνο ότι κινείται ζει!

Ντέπη Στενού